Financiële Gevolgen Opname Verpleeghuis | Alles Wat je Moet Weten

Als iemand deze keuze maakt, zijn de financiële gevolgen opname verpleeghuis vaak een grote zorg. De kern van de zaak is de verplichte eigen bijdrage, die wordt berekend op basis van je inkomen en vermogen. De zorg zelf wordt grotendeels betaald uit de Wet langdurige zorg (Wlz), maar die eigen bijdrage tikt maandelijks flink aan.

Wat zijn de financiële gevolgen opname verpleeghuis nou echt?

Een verhuizing naar een verpleeghuis zet je wereld op zijn kop. Naast alle emoties spoken er vaak financiële vragen door je hoofd. “Moet ik straks mijn huis verkopen?” of “Ben ik al mijn spaargeld kwijt?” Het is een begrijpelijke angst. Gelukkig is de realiteit vaak minder drastisch, maar het is wel een complexe puzzel.

Ons zorgstelsel zorgt ervoor dat de meeste kosten voor verpleeghuiszorg gedekt zijn door de Wet langdurige zorg (Wlz). Je hoeft dus niet zelf de volledige rekening voor zorg en verblijf te betalen. Maar een eigen bijdrage is er altijd. Het CAK (Centraal Administratie Kantoor) stelt de hoogte hiervan vast en kijkt daarbij naar een paar belangrijke zaken:

• Je inkomen, zoals je AOW en pensioen.
• Je vermogen, dus spaargeld, beleggingen en de waarde van een eigen huis.
• Je leefsituatie, bijvoorbeeld of je een partner hebt die thuis blijft wonen.

Een idee van de cijfers

Het is slim om te snappen hoe die puzzelstukjes in elkaar vallen. De totale kosten van een plek in een verpleeghuis liggen in Nederland gemiddeld tussen de € 60.000 en € 160.000 per persoon per jaar. Uit onderzoek van het CPB blijkt dat vooral ouderen met een middeninkomen een flink deel van hun inkomen kwijt zijn aan die eigen bijdrage.

Voor deze groep is er een kans van zo’n 10% dat de totale eigen bijdrage tijdens het verblijf oploopt tot bijna € 33.000 of meer. Omdat de verblijfsduur sterk kan variëren – en sommigen langer dan vier jaar in een verpleeghuis wonen – kunnen de totale kosten dus behoorlijk oplopen.

Een goede voorbereiding is echt het halve werk. Door nu al helderheid te scheppen in je financiën, voorkom je later een hoop stress en verrassingen voor jezelf en je dierbaren.

Het lijkt misschien nog ver weg, maar vooruitdenken is cruciaal. Een duidelijk overzicht van je financiën, verzekeringen en belangrijke papieren is onmisbaar. Een digitale kluis van Registor kan hierbij enorm helpen. Het is een centrale, veilige plek waar je alles bij elkaar zet, van je pensioenoverzicht tot je verzekeringspolissen. Dat geeft niet alleen rust, maar zorgt er ook voor dat je naasten de juiste informatie direct bij de hand hebben als het nodig is.

Om je een nog duidelijker beeld te geven, hebben we de belangrijkste financiële onderdelen hieronder in een tabel samengevat.

Overzicht van de belangrijkste financiële componenten bij verpleeghuisopname

Een samenvatting van de verschillende kostenposten en regelingen waarmee u te maken krijgt.

Component	Omschrijving	Wie betaalt?
Zorg en verblijf	De kosten voor de basiszorg, verpleging, maaltijden en huisvesting in het verpleeghuis.	Grotendeels via de Wet langdurige zorg (Wlz), gefinancierd uit premies.
Eigen bijdrage (Wlz)	Een wettelijk verplichte bijdrage die afhangt van uw inkomen, vermogen en gezinssituatie.	Je betaalt dit zelf maandelijks aan het CAK.
Persoonlijke uitgaven	Kosten voor zaken als kapper, pedicure, kleding, uitjes en een aanvullende inboedelverzekering.	Je betaalt deze kosten volledig zelf.
Aanvullende diensten	Extra services die het verpleeghuis aanbiedt, zoals een luxere kamer, internet of specifieke activiteiten.	Je betaalt deze kosten zelf als u hiervoor kiest.

Deze tabel laat zien dat de zorg grotendeels geregeld is, maar dat de eigen bijdrage en persoonlijke uitgaven de posten zijn waar je zelf rekening mee moet houden.

In de volgende delen van dit artikel duiken we dieper in hoe de eigen bijdrage precies wordt berekend, wat de rol van een eigen woning is en welke ‘verborgen’ kosten er nog meer om de hoek kunnen komen kijken.

Hoe de eigen bijdrage voor het verpleeghuis werkt

De eigen bijdrage, dat is vaak de grootste financiële kopzorg als een opname in een verpleeghuis dichtbij komt. Het is een wat ingewikkeld systeem dat een flinke hap uit je maandelijkse budget kan nemen. De berekening gebeurt door het Centraal Administratie Kantoor (het CAK), en die kijkt naar je financiële plaatje van twee jaar geleden. Dat is een belangrijk detail: de rekening is dus niet gebaseerd op je huidige situatie, maar op wat de Belastingdienst van twee jaar terug weet.

Om je even de tijd te geven om aan die nieuwe realiteit te wennen, is er een systeem met twee fases ingebouwd. Zo krijg je als familie wat ademruimte.

De lage eigen bijdrage: even op adem komen

De eerste vier maanden betaal je standaard de ‘lage eigen bijdrage’. Zie dit als een overgangsperiode. Het geeft je de tijd om de administratie op orde te brengen, abonnementen op te zeggen en andere geldzaken te regelen die door de verhuizing veranderen.

Het bedrag is niet voor iedereen hetzelfde; het hangt, net als de hoge bijdrage, af van je inkomen en vermogen. In 2023 lag de lage eigen bijdrage ergens tussen de € 184 en € 966 per maand. Een tijdelijke, financiële meevaller dus. Meer details over de exacte berekening van de eigen bijdrage lees je op Zichtopgeld.nl.

Let op, er is een belangrijke uitzondering: als je partner thuis blijft wonen, blijf je de lage eigen bijdrage betalen, ook na die eerste vier maanden. Dit is een cruciale regel die de financiële druk voor de achterblijvende partner enorm kan verlichten.

De overgang naar de hoge eigen bijdrage

Na die eerste vier maanden schakelen de meeste alleenstaande bewoners over naar de ‘hoge eigen bijdrage’. En die kan een stuk hoger uitvallen, waardoor een groter deel van je pensioen en AOW opgaat aan de zorgkosten. Het maximale bedrag kan oplopen tot wel € 2.652,40 per maand (cijfers 2023). Dit hangt sterk af van je inkomen en vermogen (spaargeld, beleggingen en een eigen huis) van twee jaar geleden.

Het is dan ook geen overbodige luxe om een proefberekening te maken op de website van het CAK. Zo kom je niet voor vervelende verrassingen te staan als de rekening na vier maanden ineens een stuk hoger is. Een goede administratie is hierbij goud waard. Gelukkig zijn er manieren om dit makkelijker te maken; lees in ons artikel meer over de mogelijkheden van hulp bij administratie voor ouderen.

Het kan helpen om te zien hoe zo’n proces in elkaar steekt, zoals deze afbeelding laat zien.

Hoewel deze afbeelding een algemeen declaratieproces toont, benadrukt het wel hoe belangrijk een geordende administratie is. En dat is bij de eigen bijdrage van het CAK precies zo.

Een rekenvoorbeeld om het duidelijk te maken

Stel, mevrouw Jansen is alleenstaand en wordt opgenomen in een verpleeghuis. Twee jaar geleden had ze een belastbaar inkomen van € 35.000 en een vermogen van € 75.000 in box 3.

• Maand 1 t/m 4: Ze betaalt de lage eigen bijdrage. Met haar financiële situatie komt dat bijvoorbeeld neer op zo’n € 800 per maand.
• Vanaf maand 5: Dan wordt de hoge eigen bijdrage van kracht. Afhankelijk van de precieze berekening kan dit bedrag zomaar stijgen naar € 2.100 per maand.

Dit voorbeeld laat het enorme verschil goed zien. Een goede voorbereiding is dus echt essentieel. Door nu al je financiële documenten te verzamelen in een digitale kluis van Registor, zorg je ervoor dat jij of je naasten direct de juiste gegevens bij de hand hebben voor het CAK. Dat geeft rust en overzicht in een periode die al hectisch genoeg is.

De invloed van uw vermogen en eigen woning

Als we het over de kosten van een verpleeghuis hebben, gaat het vaak over inkomen. Maar jouw vermogen – spaargeld, beleggingen en vooral een eigen huis – speelt een minstens zo grote rol. Het is een onderwerp dat vaak voor onrust zorgt. Moet ik straks mijn huis ‘opeten’?

Gelukkig zijn de regels sinds 1997 soepeler geworden; je hoeft niet eerst je vermogen volledig aan te spreken. Maar let op: het heeft wel degelijk invloed. Alles wat boven de vastgestelde vermogensvrijstelling uitkomt, telt mee voor de berekening van jouw eigen bijdrage door het CAK.

Jouw huis telt mee als vermogen

Zodra je definitief in een verpleeghuis gaat wonen, beoordeelt de Belastingdienst je huis anders. Het verhuist van box 1 (inkomen uit werk en woning) naar box 3 (sparen en beleggen). Dat klinkt misschien technisch, maar het heeft twee belangrijke gevolgen.

Ten eerste is de hypotheekrente niet langer aftrekbaar. Heb je nog een hypotheek, dan stijgen je maandlasten. Ten tweede telt de volledige WOZ-waarde van het huis (min de resterende hypotheekschuld) mee als vermogen.

Een afbetaald huis met een hoge WOZ-waarde kan je vermogen op papier flink verhogen. Dat betekent vaak een hogere eigen bijdrage in het verpleeghuis.

Goed nadenken over wat je met de woning doet, is dus cruciaal. Een slimme keuze kan je duizenden euro’s per jaar besparen.

Wat te doen met je huis? Drie opties

Na een opname in het verpleeghuis heb je grofweg drie keuzes voor je woning. Elke optie heeft zijn eigen financiële en emotionele kanten die je goed moet afwegen.

1. Aanhouden en leeg laten staan: Dit is vaak een emotionele keuze; het huis voelt nog als thuis. Financieel is het meestal de minst gunstige optie. De vaste lasten lopen door (belastingen, verzekeringen, onderhoud) en de WOZ-waarde telt mee voor je eigen bijdrage.
2. Verkopen: Hiermee maak je de overwaarde direct beschikbaar. Dit geeft financiële ademruimte, maar het vrijgekomen geld telt volledig mee als vermogen in box 3. Hoewel dit de eigen bijdrage kan verhogen, biedt het je wel de kans om dit geld slim te beheren, bijvoorbeeld door te schenken aan je (klein)kinderen.
3. Verhuren: Dit zorgt voor een vaste stroom aan inkomsten. De huur die je ontvangt is onbelast, maar de WOZ-waarde van het verhuurde huis telt nog steeds mee voor je vermogen in box 3. Bovendien ben je ineens verhuurder, wat beheer en verantwoordelijkheden met zich meebrengt.

Ga slim om met je vermogen en administratie

Wacht niet tot een opname onvermijdelijk is. Door nu al na te denken over je vermogen en de toekomst van je huis, kun je de financiële impact straks flink beperken. Denk bijvoorbeeld aan schenken of het opstellen van een levenstestament om je vermogen (en dus de eigen bijdrage) te verlagen.

Een goede administratie is hierbij het halve werk. Zorg dat alle belangrijke papieren bij elkaar liggen: de hypotheekakte, WOZ-beschikkingen, polissen en eventuele schenkingsdocumenten.

Een digitale kluis van Registor is hiervoor ideaal. Je bewaart alles veilig en centraal, zodat jij of je gemachtigde naasten er altijd en overal bij kunnen. Dat geeft rust en overzicht, precies wat nodig is bij het maken van zulke belangrijke keuzes.

De verborgen kosten waar je rekening mee moet houden

Bij de opname in een verpleeghuis lijkt het financiële plaatje vaak overzichtelijk: je betaalt de eigen bijdrage, en de Wet langdurige zorg (Wlz) dekt de rest. Maar dat is maar een deel van het verhaal. In de praktijk duiken er vaak allerlei ‘verborgen’ kosten op die het maandelijkse budget flink onder druk kunnen zetten.

Deze extra uitgaven vallen buiten de standaardzorg en komen dus volledig voor eigen rekening. Door deze posten van tevoren in kaart te brengen, voorkom je nare verrassingen en maak je een veel realistischer budget voor het leven in het verpleeghuis.

Persoonlijke verzorging en welzijn

De Wlz dekt de basis, maar veel persoonlijke diensten die het leven een stuk prettiger maken, vallen daarbuiten. Dit zijn uitgaven die je voorheen misschien ook al had, maar die nu extra aandacht vragen in de nieuwe woonsituatie.

Een goed overzicht helpt om deze kosten mee te nemen in je planning:

• Kapper en pedicure: Een frisse coupe of een bezoek aan de medische pedicure is vaak onmisbaar, maar wordt niet vergoed.
• Verzorgingsproducten: Denk aan een specifieke shampoo, een luxe zeepje, make-up of die ene favoriete aftershave.
• Kleding en schoenen: Nieuwe kleren, ondergoed of aangepaste schoenen moet je zelf blijven kopen.
• Verzekeringen: Vaak heb je een eigen inboedel- en aansprakelijkheidsverzekering nodig voor de spullen op de kamer.

Vergis je niet in deze uitgaven. Los van elkaar lijken ze misschien klein, maar bij elkaar opgeteld vormen ze al snel een flinke maandelijkse kostenpost.

Extra diensten en abonnementen

Naast persoonlijke verzorging zijn er ook allerlei diensten en abonnementen die het leven aangenamer maken, maar niet standaard in het zorgpakket zitten. Als de bewoner hier gebruik van wil blijven maken, moet dat zelf betaald worden.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Telefoon en internet: Een eigen (mobiele) telefoon of een internetverbinding op de kamer.
• Televisieabonnement: Voor een uitgebreider zenderpakket dan de standaard kabelaansluiting.
• Uitjes en activiteiten: Soms vraagt een verpleeghuis een kleine bijdrage voor speciale uitstapjes, een hobbyclub of een evenement.
• Lidmaatschappen: Het door laten lopen van een abonnement op de krant, een tijdschrift of een vereniging.

Deze kosten hangen natuurlijk sterk af van iemands persoonlijke wensen. Bespreek samen welke abonnementen en diensten belangrijk zijn om te behouden. Dat helpt niet alleen bij het budgetteren, maar is ook cruciaal voor de kwaliteit van leven.

Woonlasten en fiscale gevolgen

Buiten de eigen bijdrage om vormen de woonkosten in een verpleeghuis een flinke financiële factor. In Nederland liggen deze woonlasten gemiddeld tussen de €1.500 en €5.000 per maand, afhankelijk van de instelling en de faciliteiten. Deze kosten worden grotendeels door de bewoner of de familie zelf betaald en vallen buiten de dekking van de Wlz. Bovendien kan een opname fiscale gevolgen hebben, zeker als de bewoner nog een eigen woning bezit.

Een compleet financieel overzicht is onmisbaar. Door alle inkomsten en uitgaven, inclusief deze ‘verborgen’ kosten, op een rij te zetten, creëer je duidelijkheid en voorkom je stress voor alle betrokkenen.

De administratieve last die hierbij komt kijken, kan zwaar zijn. Zeker voor de partner die thuisblijft. In ons artikel over mantelzorg voor een partner gaan we dieper in op die uitdagingen en de steun die mogelijk is.

Een digitale kluis van Registor biedt hier een uitkomst. Door alle contracten, verzekeringspolissen en abonnementen centraal op te slaan, houd je makkelijk het overzicht en kun je op tijd aanpassingen doorvoeren. Zo houd je de controle over de totale financiële impact van de verpleeghuisopname.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte.

Begin vandaag met voorbereiden voor rust in de toekomst

Een mogelijke verhuizing naar een verpleeghuis roept natuurlijk veel vragen op. Hoewel de financiële kant van het verhaal ingewikkeld kan lijken, hoef je niet af te wachten tot het zover is. Sterker nog, een goede voorbereiding kan enorm veel stress en onzekerheid wegnemen. Zowel voor jezelf als voor je naasten. Door nu alvast een paar slimme stappen te zetten, houd je zelf de controle en creëer je rust voor later.

De meest waardevolle stap die je vandaag al kunt zetten? Je administratie op orde brengen. Stel je de chaos maar eens voor als belangrijke documenten door het hele huis verspreid liggen. Juist op het moment dat er snel gehandeld moet worden, is een zoektocht naar polissen, bankgegevens of een testament het laatste waar jij of je familie op zit te wachten.

Centraliseer je belangrijke informatie met een digitale kluis

Beeld je een centrale, veilige plek in waar al je belangrijke informatie samenkomt. Dat is precies wat de digitale kluis van Registor biedt. Het is dé moderne manier om je administratieve leven op orde te brengen en te houden. En nee, dat is veel meer dan alleen wat documenten scannen en in een mapje stoppen.

In de digitale kluis kun je alles overzichtelijk en veilig bewaren:

• Financiële documenten: Denk aan bankgegevens, belastingaangiftes, pensioenoverzichten en je hypotheekakte.
• Juridische papieren: Testamenten, levenstestamenten, eigendomsbewijzen en schenkingsaktes.
• Verzekeringen: Alle polissen, van je zorg- en inboedel- tot je levensverzekering.
• Persoonlijke gegevens: Inlogcodes voor online accounts, maar ook abonnementen en lidmaatschappen.

Het grote voordeel is dat jij zelf bepaalt wie toegang krijgt tot welke informatie, en wanneer. Dit geeft niet alleen jezelf een kraakhelder overzicht, maar verlicht ook de administratieve last voor je dierbaren enorm. Zij hoeven niet te gissen en hebben alle nodige informatie direct bij de hand.

Meer dan alleen documenten beheren

Vooruitkijken is ook nadenken over je digitale leven en je sociale netwerk. De wereld is veranderd, en je online aanwezigheid is een belangrijk onderdeel van wie je bent geworden. Daarom bieden wij bij Registor aanvullende diensten die je helpen om ook op dit vlak de regie te houden.

Je zaken regelen is niet alleen een administratieve taak; het is een daad van zorg en liefde voor de mensen om je heen. Je neemt hun zorgen weg en geeft hun de ruimte om er écht voor je te zijn.

Een proactieve aanpak gaat verder dan alleen financiën. Het draait erom dat jouw leven – zowel offline als online – wordt voortgezet en afgerond precies zoals jij dat wilt.

Je digitale en sociale leven in goede handen

Het is slim om nu al na te denken over je online accounts. Wat gebeurt er met je social media, e-mails en foto’s als je dit zelf niet meer kunt beheren?

• Socialscan: Met onze socialscan brengen we je sociale netwerk in kaart. Dit helpt niet alleen om te zien wie je kan ondersteunen, maar ook om je digitale connecties te beheren.
• Digitaal nalatenschap: Onze service voor digitaal nalatenschap zorgt ervoor dat je online accounts en bezittingen volgens jouw wensen worden afgehandeld. Zo voorkom je dat dierbare herinneringen verloren gaan of dat profielen onbeheerd achterblijven.

Door deze zaken nu vast te leggen in je digitale kluis, zorg je voor een complete voorbereiding. Het geeft een rustgevend gevoel te weten dat alles goed is geregeld, van je financiën tot je digitale voetafdruk. Zo houd je de touwtjes stevig in handen, wat de toekomst ook brengt.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte.

Veelgestelde vragen over de financiële gevolgen

Een opname in een verpleeghuis is een ingrijpende gebeurtenis, ook financieel. Het is een wereld vol regels en persoonlijke factoren die vaak een hoop vragen oproept. Geen zorgen, we zetten de meest voorkomende vragen voor je op een rij met heldere, begrijpelijke antwoorden.

Kan ik slim schenken om mijn eigen bijdrage te verlagen?

Jazeker, je kunt je vermogen verkleinen door te schenken, wat je eigen bijdrage kan verlagen. Maar let op, de timing is alles. Het CAK kijkt namelijk naar je vermogen van twee jaar geleden (peildatum 1 januari).

Een schenking vlak voordat je wordt opgenomen, heeft dus niet direct effect. Het is veel slimmer om hier ruim van tevoren over na te denken, bijvoorbeeld met een schenkingsplan. Onze digitale kluis van Registor is de perfecte plek om alle schenkingsdocumenten veilig en overzichtelijk te bewaren voor later. Zo heb je alles bij de hand als het nodig is.

Wat gebeurt er eigenlijk met mijn AOW en pensioen?

Je AOW en pensioen blijven gewoon binnenkomen, ook als je in een verpleeghuis woont. Deze inkomsten tellen wel volledig mee voor de berekening van je eigen bijdrage.

Voor alleenstaanden betekent dit vaak dat een flink deel van het inkomen direct opgaat aan de zorgkosten. Woont je partner nog thuis? Dan is er een speciale regeling. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) kan jullie gezamenlijke AOW omzetten naar een AOW voor twee alleenstaanden, wat financieel vaak gunstiger uitpakt.

Hoe helpt een digitale kluis me hierbij?

Zie de digitale kluis van Registor als je persoonlijke assistent voor alle belangrijke papieren. Het is een onmisbaar hulpmiddel om je financieel voor te bereiden op een verpleeghuisopname. Je bewaart er alles centraal en veilig. Denk aan:

• Je Wlz-indicatie
• Belastingaangiftes van de afgelopen jaren
• Polissen van verzekeringen en bankgegevens
• Je testament of levenstestament

Als er dan (plotseling) een opname nodig is, hebben jij of je naasten direct toegang tot alle informatie. Dat scheelt een hoop stress en gezoek in een toch al moeilijke tijd. Bovendien kun je in de digitale kluis ook meteen je digitaal nalatenschap regelen, zodat je online accounts netjes worden afgehandeld zoals jij dat wilt.

Een opgeruimde administratie geeft rust en controle. Door je documenten nu al te centraliseren, maak je het voor iedereen een stuk eenvoudiger als het zover is.

Raken we de zorg- en huurtoeslag kwijt na de opname?

Ja, in bijna alle gevallen stoppen de zorg- en huurtoeslag. De Wet langdurige zorg (Wlz) dekt de meeste zorgkosten, waardoor de basis voor zorgtoeslag vervalt. En omdat je niet langer zelfstandig een woning huurt, stopt ook de huurtoeslag.

Het is heel belangrijk om de verhuizing naar het verpleeghuis meteen door te geven aan de Dienst Toeslagen. Zo voorkom je dat je later geld moet terugbetalen dat je onterecht hebt ontvangen. Heb je meer specifieke vragen? Neem dan eens een kijkje op onze uitgebreide veelgestelde vragen pagina.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte.

Pak nu de regie over je financiële toekomst

We hebben de belangrijkste financiële knopen rondom een verpleeghuisopname ontrafeld. En ja, de impact kan groot zijn. Maar met de juiste informatie en een proactieve houding houd je zelf de touwtjes in handen. De sleutel is simpel: vooruitkijken en op tijd in actie komen.

Breng je financiën helder in kaart, snap hoe die eigen bijdrage werkt en neem op tijd beslissingen over je vermogen. Door nu orde op zaken te stellen, voorkom je een hoop stress en onzekerheid voor jezelf en je dierbaren. De belangrijkste boodschap is dan ook: wacht niet.

Zet vandaag de eerste stap

Begin vandaag met je voorbereiding en creëer rust voor de toekomst. Een centrale, veilige plek voor al je belangrijke documenten en wensen is daarbij onmisbaar. Het geeft overzicht en zorgt ervoor dat je naasten niet hoeven te zoeken als het erop aankomt.

Gebruik de digitale kluis van Registor om je administratie te ordenen. Hier bewaar je alles veilig op één plek: van financiële overzichten en verzekeringspolissen tot je testament en wensen voor je digitale nalatenschap. Met onze socialscan breng je bovendien je sociale netwerk in kaart, zodat je weet wie je kan helpen.

Een goede voorbereiding is een daad van zorg. Het geeft niet alleen jezelf gemoedsrust, maar ontlast ook de mensen die je het meest dierbaar zijn.

Je zaken regelen is een krachtige manier om de controle te houden, wat de toekomst ook brengt. Begin vandaag nog met het scheppen van duidelijkheid en zekerheid.

---

Neem het heft in eigen handen met Registor. Ontdek hoe onze digitale kluis en andere diensten jou en je familie kunnen helpen. Start vandaag nog op registor.org.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte.