Wat is een wilsverklaring? Eigenlijk is het heel simpel: het is jouw stem voor de toekomst, vastgelegd op papier. In dit document schrijf je op welke medische zorg je wel of juist niet wilt ontvangen op het moment dat je dat zelf niet meer kunt vertellen. Denk aan een situatie na een ongeluk, bij dementie of als je in coma raakt. Zo houd jij de regie, wat er ook gebeurt.
Wat is een wilsverklaring: Jouw wensen, jouw keuzes
Stel je voor: je kunt door een ziekte plotseling niet meer communiceren. Wie neemt dan die ontzettend belangrijke medische beslissingen? Zonder duidelijke instructies van jou, komt die zware taak op de schouders van je naasten te liggen. En artsen moeten gissen naar wat jij gewild zou hebt. Een wilsverklaring voorkomt die onzekerheid. Het is een persoonlijk draaiboek dat rust geeft aan je dierbaren en duidelijkheid aan je artsen.
In Nederland is een wilsverklaring een rechtsgeldig document. Het mooie is dat je er niet per se voor naar een notaris hoeft. Zodra jouw naam, de datum en je handtekening erop staan, is het officieel. Simpel en doeltreffend.
Je kunt trouwens meer vastleggen dan alleen medische wensen. Denk bijvoorbeeld ook aan je voorkeuren voor je uitvaart. Wil je weten hoe je ook je uitvaartwensen kunt vastleggen? Een compleet overzicht van je wensen geeft pas écht gemoedsrust en dat is precies wat wij bij Registor doen.
De kernfuncties van jouw wilsverklaring
Wat bereik je nu precies met het vastleggen van je wensen? De tabel hieronder zet de belangrijkste voordelen op een rij.
| Functie | Wat het voor jou betekent |
|---|---|
| Zelfbeschikking | Jij behoudt de controle over je eigen lichaam en je medische toekomst. |
| Duidelijkheid | Je voorkomt onzekerheid en moeilijke keuzes voor je dierbaren op een kwetsbaar moment. |
| Gemoedsrust | Je hebt de zekerheid dat jouw wensen gerespecteerd zullen worden. |
Kortom, een wilsverklaring is een krachtig middel om ervoor te zorgen dat jouw stem gehoord wordt, ook als je die zelf niet meer kunt laten klinken. Het is een cadeau aan jezelf én aan de mensen om je heen.
Welke wilsverklaring past bij jou?
Niet elke wens is hetzelfde, dus past ook niet elke wens in hetzelfde document. Het is goed om te weten welke soorten wilsverklaringen er zijn, zodat je een keuze kunt maken die echt bij jou en je overtuigingen past. Elke verklaring dient namelijk een ander doel.
De bekendste zijn het behandelverbod, de niet-reanimerenverklaring en het euthanasieverzoek. Met een behandelverbod geef je aan dat je bepaalde levensverlengende behandelingen niet meer wilt als er geen uitzicht meer is op herstel. Denk bijvoorbeeld aan kunstmatige beademing of sondevoeding. Een niet-reanimerenverklaring is heel specifiek: je legt vast dat je niet gereanimeerd wilt worden bij een hartstilstand.
Een euthanasieverzoek is een document waarin je je wens voor euthanasie vastlegt voor een situatie van uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Sinds de euthanasiewet van 2002 is het aantal gemelde gevallen flink gestegen: van 1.883 naar 9.068 in 2023. Dit onderstreept hoe belangrijk het is om je wensen duidelijk op papier te zetten. Meer over deze cijfers en de achtergrond van de euthanasiewet lees je hier.
De onderstaande afbeelding laat zien hoe je je wensen kunt vastleggen en welke juridische documenten daarbij horen.
Zoals je ziet, is een wilsverklaring een formele maar toegankelijke manier om je wensen vast te leggen, naast een notarieel testament.
De medische volmacht
Naast deze verklaringen kun je ook een medische volmacht opstellen. Hiermee wijs je iemand aan die je vertrouwt om namens jou medische beslissingen te nemen als je dat zelf niet meer kunt. Zo’n persoon is goud waard, net als een goed sociaal netwerk om je heen. Met ons product, de SocialScan, breng je eenvoudig in kaart wie jou kan steunen.
Wil je op de hoogte blijven van dit soort belangrijke onderwerpen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
Hoe stel je een geldige wilsverklaring op?
Je zorgwensen vastleggen in een wilsverklaring is gelukkig helemaal niet zo ingewikkeld als het misschien klinkt. Je kunt dit prima zelf doen, zonder dat je daarvoor verplicht naar een notaris moet. Een notariële akte kan soms extra zekerheid bieden, maar het is absoluut geen eis.
Het allerbelangrijkste is dat jouw document persoonlijk en glashelder is. Voor een rechtsgeldige verklaring zijn er wel een paar vaste onderdelen die niet mogen ontbreken. Zorg er dus voor dat je deze punten altijd opneemt:
- Jouw volledige naam en geboortedatum: Zo is er geen enkele twijfel over wie de verklaring heeft opgesteld.
- De datum van ondertekening: Dit laat zien wanneer je de verklaring hebt gemaakt en dat deze nog actueel is.
- Jouw handtekening: Hiermee bevestig je dat de wensen in het document écht van jou zijn.
Maak je wensen concreet
Om verwarring te voorkomen, is het slim om je wensen zo helder mogelijk op te schrijven. Vermijd vage zinnen en wees specifiek. Schrijf dus niet “Ik wil niet onnodig lijden,” maar liever iets als: “Ik wens geen kunstmatige beademing als er geen realistische kans meer is op herstel.”
Het gesprek met je huisarts en je naasten is minstens zo belangrijk als het document zelf. Zij moeten weten wat je wilt en waar ze je verklaring kunnen vinden. Zo wordt jouw wilsverklaring een levend onderdeel van je zorgplan.
Het is cruciaal dat de juiste mensen op de hoogte zijn. Denk hierbij ook aan de mensen in je directe omgeving. Met ons product, de SocialScan, breng je eenvoudig in kaart wie er voor jou belangrijk zijn en wie je hierbij kunt betrekken.
Wil je meer weten over dit soort onderwerpen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
Je wilsverklaring levend houden: blijf in gesprek
Een wilsverklaring is geen document dat je opstelt om daarna in een la te laten verdwijnen. Het leven staat niet stil. Je gezondheid kan veranderen, je inzichten groeien, en wat je vijf jaar geleden belangrijk vond, is vandaag misschien wel anders. Zie je wilsverklaring daarom niet als iets statisch, maar als een levend document dat met je meegroeit.
Neem bijvoorbeeld eens in de paar jaar de tijd om je wensen te herlezen. Kloppen ze nog? Een ingrijpende gebeurtenis, zoals een nieuwe diagnose of het verlies van een dierbare, kan ook een natuurlijk moment zijn om je verklaring te herzien. Zorg er wel voor dat je de datum van de laatste aanpassing duidelijk vermeldt. Zo weet iedereen zeker dat ze jouw meest actuele wensen in handen hebben.
Het gesprek is net zo belangrijk als het papier
Een document alleen is niet genoeg. Het gesprek met de mensen om je heen – je partner, je kinderen, je arts – is minstens zo cruciaal. Zij moeten weten wat je wensen zijn en, nog belangrijker, waarom je deze keuzes maakt. Dit voorkomt verwarring en twijfel op de momenten dat het er echt toe doet.
Je wensen openlijk bespreken is misschien wel het grootste cadeau dat je je naasten kunt geven. Je neemt een zware last van hun schouders en voorkomt dat zij in een emotionele tijd moeten gissen naar wat jij gewild zou hebben.
Zo’n gesprek beginnen voelt soms onwennig. Kies een rustig moment en leg uit waarom het voor jou belangrijk is. Door je wensen te delen, geef je je dierbaren de kans om je te steunen. Dit is ook een goed moment om na te denken over de rol die mantelzorgers in de toekomst kunnen spelen. Gebruik de SocialScan van Registor om je sociale netwerk in kaart te brengen en te ontdekken wie je kan bijstaan. Ontdek hier hoe de socialscan werkt.
Met Registor worden je wensen altijd gevonden
Je hebt de knoop doorgehakt en je wensen vastgelegd in een wilsverklaring. Dat is een belangrijke en moedige stap. Maar wat als het document op het cruciale moment onvindbaar is? Een verklaring onderin een la heeft weinig waarde als niemand weet dat hij bestaat, of waar hij ligt. En juist daarom is het zo belangrijk dat je wensen direct beschikbaar zijn voor artsen, gemachtigden en je naasten.
Dit is precies waar ons merk Registor de oplossing biedt.
Bij Registor registreer je jouw wilsverklaring en andere belangrijke documenten veilig op één centrale, digitale plek. Zo zorg je ervoor dat de meest actuele versie van jouw wensen altijd toegankelijk is voor de juiste mensen, op het moment dat het ertoe doet. Dat geeft rust en voorkomt onzekerheid en lastige discussies.
Een ander belangrijk, maar vaak vergeten onderdeel van je leven is je digitale aanwezigheid. Want wat gebeurt er na overlijden met je socialemedia-accounts en andere online profielen? Met ons product, de Digitale Kluis, breng je dit eenvoudig en snel in kaart. Lees in ons uitgebreide artikel meer over hoe je jouw digitale nalatenschap kunt regelen.
Pak de regie over je toekomst, juist nu
Je weet nu wat een wilsverklaring voor je kan betekenen. Het is hét instrument waarmee jij de touwtjes in handen houdt over je eigen medische toekomst, wat er ook gebeurt. Het geeft rust, niet alleen voor jezelf, maar ook voor je naasten en artsen. Zij weten dan precies waar ze aan toe zijn. Wacht dus niet langer. De eerste stap naar zelfbeschikking zet je door je wensen concreet te maken en te bespreken.
Nog een paar vragen over de wilsverklaring
Om de laatste onduidelijkheden weg te poetsen, beantwoorden we hier nog een paar veelgestelde vragen. Zo kun je met een gerust hart en de juiste kennis aan de slag met jouw wilsverklaring.
Moet een arts mijn wilsverklaring altijd opvolgen?
Een arts is wettelijk verplicht om je wilsverklaring heel serieus te nemen. Het is alleen geen document dat hem of haar blindelings dwingt tot een handeling. Als de arts goede redenen heeft om te denken dat je wensen niet meer kloppen met de huidige situatie, kan hij anders beslissen. Daarom is het zo belangrijk om je verklaring regelmatig te bespreken en up-to-date te houden.
Wat is het verschil met een levenstestament?
Een wilsverklaring focust puur op je medische wensen. Een levenstestament is een veel breder document. Daarin kun je bijvoorbeeld ook vastleggen wie je financiën en andere persoonlijke zaken regelt als je dat zelf niet meer kunt. Je wilsverklaring kan dus prima een onderdeel zijn van je levenstestament.
Moet ik hiervoor naar een notaris?
Nee, een notaris is niet verplicht. Een zelfgeschreven document met je naam, datum en handtekening is al rechtsgeldig. Een notaris kan wel extra zekerheid geven dat alles juridisch waterdicht is opgeschreven.
Zorg dat je sociale en digitale vangnet net zo goed geregeld is als je wensen. Met ons product, de socialscan van ons merk Registor, breng je eenvoudig in kaart wie jou kan ondersteunen als het nodig is.